Nowotwór jamy ustnej może dotyczyć m.in.:
- języka;
- warg;
- żuchwy;
- dna jamy ustnej.
Wśród przyczyn raka jamy ustnej wymienić można m.in. nikotynizm i wirus HPV. Palenie papierosów jest samodzielnie podejmowaną decyzją. Wirusem HPV można się zarazić w kontakcie z drugą osobą przez wymianę płynów ustrojowych. Zauważono, że zwiększyła się zachorowalność wśród ludzi młodych. Powodem tego zjawiska jest wcześniejszy wiek inicjacji seksualnej, coraz częściej uprawiany seks oralny z różnymi partnerami oraz większa liczba partnerów seksualnych.
Warto zauważyć, że u pacjentów HPV-pozytywnych obserwuje się dłuższy czas przeżycia, mniejszą liczbę wznów oraz lepszą odpowiedź na zastosowaną terapię niż u chorych, u których nowotwór został wywołany przez nikotynizm.
Profilaktyka nowotworów jamy ustnej polega na:
- dbaniu o higienę jamy ustnej (należy myć zęby i język przynajmniej dwa razy dziennie);
- leczeniu chorych zębów;
- doprowadzaniu do wyleczenia ran na narządach jamy ustnej (w przypadku niegojącej się rany należy zgłosić się do lekarza);
- unikaniu dużej liczby partnerów seksualnych i uprawianie bezpiecznego seksu;
- niepaleniu papierosów lub innych substancji np. marihuany.
Objawy raka jamy ustnej:
- utrata czucia lub odrętwienie w jamie ustnej;
- bolesne zmiany w okolicy warg, policzków, czy dziąseł, które się nie goją i łatwo krwawią;
- guzek lub zgrubienie występujące po wewnętrznej części policzka;
- białe lub czerwone plamki występujące w obrębie jamy ustnej;
- trudności z żuciem oraz przełykaniem pokarmów;
- obrzęk żuchwy lub szczęki wpływający na złe dopasowanie protezy.
Logopeda, pomagając osobie z nowotworem w obrębie twarzy, jamy ustnej będzie zajmował się m.in.:
- usprawnianiem połykania, żucia, gryzienia;
- usprawnianiem artykulacji;
- polepszaniem wyrazistości mówienia.
Opracowanie: A. Hamerlińska-Latecka